Het Plein

-

Imané had zwijgend naar de speech van de vrouw staan luisteren. Ze was zonder enige intentie naar de stad gekomen, maar vanaf het moment dat ze de vrouw had horen praten, was Imané's aandacht bij haar geweest. De vrouw was zojuist klaar met haar praatje en de menigte die zich om haar heen had gevormd, begon langzaam op te breken. Sommige mensen bleven nog rondhangen om na te praten over de dingen die ze zojuist hadden gehoord, terwijl anderen weer doorgingen met hun dagelijkse bezigheden. Imané was één van de mensen die was blijven hangen, ze zei echter niets - al was ze meer dan geïnteresseerd om met de vrouw te praten die zojuist op het houten podium op het plein had gestaan. Ze wachtte tot het wat rustiger was voordat ze naar de vrouw toeliep. 'Dat was een interessante speech daarnet.' sprak ze, waarna ze de kap die ze op haar hoofd droeg afzette.

Reihan had geen idee wat ze verwacht had van de Zuiderlijke hoofdstad. Ze had er veel over gehoord, dat zeker, maar alsnog had ze alles met een korreltje zout genomen. Vrienden hadden haar gezegd dat het Zuiden te stug zou zijn om naar haar praatjes te luisteren. Anderen hadden gezegd dat het het perfecte moment was om er nu te zijn, nu de adellijke familie maar met moeite opvolgers voordroeg. Rei had geen vooroordelen of verwachtingen haar ervaring laten beïnvloeden, tot ze haar speech hier had gehouden en gezien had hoe het publiek aan haar lippen had gehangen. Nu kon ze gerust adem halen. Triomfantelijk was ze haar podium van houten kratjes afgestapt en groette ze enkele enthousiastelingen. De adrenaline van het houden van de vurige toespraak suisde nog tussen haar oren. 'Het is een belangrijke speech,' verbeterde ze de vrouw die op haar afgekomen was met een kleine en serieuze glimlach.

Imané knikte. 'Vanzelfsprekend, als het niet belangrijk was geweest had je hier niet gestaan.' merkte ze op en leunde met haar schouder tegen een pilaar die naast haar stond. 'Veel mensen weten niet beter- de adel bedoel ik. Het is altijd zo geweest en ze denken dat het ook altijd zo zal blijven. Ze weten niet dat er een andere optie voor ze is, een betere optie die ook hen ten goeden zal doen.' Zelf was ze er eerlijk gezegd ook nooit zo mee bezig geweest, tot twee lentes geleden. Haar vader was alles kwijt geraakt, al het geld wat hij in zijn leven had gespaard voor zijn twee dochters en dat alles door één beslissing van één of andere veel te rijke edele heerser die zijn dagen doorbracht in zijn veel te luxe paleis. Helaas had Imané zelf nooit de moed gehad om tegen de adel in te gaan: ze wist hoe dat soort dingen meestal eindigde en dat voorkwam ze liever, maar dit- deze vrouw, dit was een kans die ze moest nemen. 'Ik ben het met je eens, over die belastingen en zo, het is werkelijke belachelijk... Wat is je- of jullie plan?' vroeg ze nieuwsgierig.

Reihan sloeg haar armen over elkaar terwijl ze de vrouw glimlachend gade sloeg. Ze vond het altijd belangrijk te weten hoe serieus de mensen die tegen haar spraken het namen. In haar toespraken vond ze het geen probleem haar energie in te zetten om zoveel mogelijk mensen aan te spreken, maar als ze één op één met iemand sprak verdeed ze niet graag haar tijd. Ongeduldig liet ze de vrouw uit spreken en knikte toen resoluut. 'Ons plan is om het woord te verspreiden.' Eerlijk gezegd was er nog altijd geen duidelijk plan. Dit was wat Rei voornamelijk wilde doen. Ze wilde van hen een serieuze groep maken. Niet het bij elkaar geraapte zooitje buitenbeentjes en vrienden dat ze in de jaren voorheen waren geweest. Ze wilde niet meer slechts dronken geraken in één of andere taverne terwijl ze discussieerden over al het onrecht in Tarth. Ze wilde aanhang, ze wilde grote getallen, ze wilde acties, ze wilde zo veel meer. 'Dat is de eerste stap. We zijn nu erg beperkt in wat we kunnen bereiken simpelweg omdat we alle gelijkdenkende nog niet bij elkaar gebracht hebben. Van mond op mond, van vriend op kennis en zo verder hopen we mensen op de been te kunnen krijgen zodat we vervolgens actie kunnen ondernemen. De adel dat is maar zo een klein deel van de gehele bevolking, we kunnen ze gemakkelijk aan als we maar samen komen.' Aandachtig wachtte ze de reactie van de vrouw af. 'Ben je geïnteresseerd?'

Imané luisterde naar de woorden van de vrouw en dacht kort na over wat haar antwoord zou zijn. Ja, ze was het met haar speech eens geweest, er moest iets veranderen als ze wilde dat het leven voor hen als burgers van Tarth rechtvaardiger zou worden. Maar was zij degene die er iets aan kon - en aan wilde veranderen? 'Ja, ik ben zeker geïnteresseerd.' zei ze uiteindelijk en sloeg haar armen over elkaar heen. 'Het is duidelijk dat er iets moet veranderen en als wij het niet proberen, wie doet het dan wel?' Dat was nou juist het probleem: iedereen dacht dat anderen het wel deden, waardoor niemand werkelijk actie ondernam. Dit was haar kans om iets te veranderen en misschien zou ze niet veel mensen kunnen helpen, al zouden het er maar een handje vol zijn: aan het einde kon ze in ieder geval zeggen dat ze het had geprobeerd.

Reihan was blij te horen dat de vrouw werkelijk interesse toonde. Met een kleine glimlach pakte ze de kratjes waar ze zojuist op had gestaan met haar spullen er in op en duwde er eentje in de handen van de nieuwe aanwinst die ze zojuist gemaakt dacht te hebben. 'Kom, volg mij, dan trakteer ik je op een mok bier en onze andere idealen.' Haar lach werd breder terwijl ze de vrouw met haar vrije arm voor zich uit duwde door de menigte. Ze slingerden door wat nauwe straatjes zonder echt te weten waar ze heen gingen. Reihan kende Lorath absoluut niet, maar er was haar verteld dat je het kasteel dat op de bergen stond uit het oog moest verliezen en dán vond je de goede tavernes. 'Ik heet Reihan overigens, of Rei. Wat je er maar van maken wil. Wat is jouw naam?' Inmiddels stonden ze voor een krappe kroeg en stak Reihan een vinger naar het geval. 'Hier?' Ze wachtte niet op een antwoord maar wurmde zichzelf al een weg naar binnen en vond een plekje achterin.

Imané keek ietwat verbaast op toen ze van alles in haar handen geduwd kreeg door de vrouw. Zo afstandelijk als ze in eerste instantie had geleken, zo open en enthousiast was ze nadat Imané had gezegd dat ze interesse had. Zwijgend liep ze voor de vrouw uit door de drukke straten van Lorath heen. Zelf had ze nooit in de hoofdstad zelf gewoond, echter kwam ze vaak op de markten die in de weekenden gehouden werden. Vroeger verkochten ze producten van de boerderij, maar toen ze ouder werd kwam ze er steeds vaker om zelf dingen te kopen. Ze vond het heerlijk om over de markten te struinen om te kijken wat alle mensen aanboden. Soms zaten er werkelijk pareltjes tussen die mensen voor de kleinste prijsjes aanboden. Imané maakte er wel eens een spel van met haar broers en zusters, wie de beste koop kon doen voor de kleinste prijs. Toen de vrouw begin te praten keek ze achterom. 'Imané.' zei ze kort en keek naar de kroeg. Nog voordat ze antwoord kon geven werd ze al naar binnen geduwd richting een leeg tafeltje achterin, waar ze plaatsnam en twee mokken bier bestelde toen de vrouw hun bestelling op kwam nemen. 'Vertel, ik kan niet ontkennen dat je me nieuwsgierig hebt gemaakt.'

Reihan leunde gemakkelijk achterover tegen de muur waar ze naast zaten en haalde de felgroene sjaal van haar schouders. Het was aardig warm in de taverne en met de zomerwarmte die nu ook Lorath had bereikt was het zeker achterin erg op temperatuur. Ze nam dan ook gulzig een slok toen het koude bier op hun tafeltje kwam. 'Ik wil eerst meer over jou weten, Imané.' Ze keek de vrouw over de rand van haar mok aan en wachtte haar antwoord af. Ze mocht dan niet van beleefdheidspraatjes houden, ze vond het wel belangrijk te weten waar iemand vandaan kwam en wat hun verdere achtergrond was. Uit dat soort verhalen kon je al veel van wie een persoon was halen. Rei hoopte haar dan bovendien aan te kunnen spreken op de dingen waar Imané zelf zich in kon vinden of misschien veel waarde aan hechtte. Langzaam glimlachte ze weer, zich de woorden van haar vrienden herinnerend dat ze niet te serieus moest lijken. Ondanks dat ze hun zaak bloedserieus vond, hoefde ze er niet een dodenherdenking van te maken telkens als ze er over sprak.

Imané pakte de mok bier aan en draaide het goedje in het rond voordat ze er een slok van nam. Het was goede bier, koud wat fijn was met dit hete weer in Lorath. Toen Reihan zei dat ze meer over haar wilde weten, bleef ze even stil maar begin uiteindelijk toch met praten. 'Ik ben opgegroeid in een van de dorpen om Lorath heen. Ik heb mijn moeder nooit echt gekend, nadat mijn zusje is geboren is ze er met mijn oudere broer vandoor gegaan- ik denk dat ik vier lentes oud was op dat moment. In ieder geval, opgegroeid met mijn vader en zusje op een boerderij. Mijn vader hoedde geiten, het melk en de kaas die we daarvan maakte verkochten we op de markt. Hij heeft altijd al zijn geld opzij gezet voor mij en mijn zusje, maar door de wet die enkele jaren geleden is ingegaan is hij bijna alles kwijt geraakt.' vertelde ze. 'Sindsdien probeer ik iets te veranderen, al wist ik nooit hoe. Tot jij kwam met je speech.'

Reihan nam het hele verhaal van Imané goed in zich op. Het klonk als vele verhalen die ze had gehoord van allerlei mensen in heel Tarth. Gebroken families en gebroken wetten, wat altijd leidde tot problemen. Het waren de mensen die het hardste hulp en steun konden gebruiken die altijd het meest werden geraakt door de hervormingen van de adel. Zogenaamd hadden ze het beste met het volk voor, maar ze hadden er gewoon geen flauw benul van wat de mensen echt nodig hadden. Onbewust had Rei de mok bier stevig omklemd met beide handen en keek ze Imané met een intense blik aan. Toen ze plots haar speech noemde verdween de intensiteit weer uit haar ogen en glimlachte ze zachtaardig naar de vrouw. 'Ik denk dat we wel iets kunnen veranderen. En als dat niet lukt kunnen we op zijn minst je familie helpen. Natuurlijk willen we ook grote veranderingen teweeg brengen, maar als het onze naasten en dierbaren niet helpt, heeft het natuurlijk ook geen nut.' Ze draaide het bier rond en nam nogmaals een grote slok om de leegte weg te drinken. 'Welke wet was het die je vader zo zwaar trof? De invoerrechten? Of was het slechts de hernieuwde claims die de Rabbions hebben gelegd op delen grond waardoor velen boeren plots meer af moesten staan van hun oogst en eigendommen?'

Imané knikte bij de woorden van Reihan. Eigenlijk had ze de hoop om haar vader te helpen allang opgegeven. Zowel zijzelf als haar zuster waren goed genoeg terecht gekomen en ze konden beiden hun vader ondersteunen door wat extra geld zijn kant op te sturen. Daarbij zorgde Imané er altijd voor dat er eten op tafel stond en er nieuwe kleding kwam als dat nodig was. Ze wilde veel liever ervoor zorgen dat dingen als dit niet meer konden gebeuren bij andere families. 'Beiden. Mijn vader heeft een stuk land moeten inleveren, waardoor hij de meeste geiten heeft moeten verkopen en daar bovenop moest hij ineens een stuk meer belasting betalen aan de adel toen ze erachter kwamen dat hij zoveel voor ons had gespaard.' Het maakte haar ergens van binnen nog steeds furieus als ze eraan terugdacht, al liet ze dat niet horen in haar stem. 'Nu is het jou beurt. Voor ik in dit alles mee ga wil ik wel meer weten over jou- of jullie.'

Reihan knikte begrijpelijk. De land eisen waren zwaar voor boeren die überhaupt niet erg veel land tot hun bezit konden rekenen en al konden ze hun land behouden dan was het nog niets waard en hadden ze moeite met het overdragen van de boerderijen aan hun nageslacht. Rei had enkele dagen geleden iemand haar goed uit laten leggen wat precies de problemen waren geweest. Ze kon het nog niet bevatten dat de adel zoveel bezit probeerde te behouden, slechts om er macht mee uit te kunnen oefenen en te kunnen controleren wat er verbouwd en verdiend werd. Bovendien waren er tussenmannetjes gekomen die als grootgrondbezitters flink mee konden snoepen van de rijkdom door hun naaste mens flink uit te buiten. 'Mijn beurt,' herhaalde Reihan met een knik. 'Wel, ik heb mijn mede activisten leren kennen op de volksuniversiteit in Evenfall. Het was toen nog iets heel nieuws, maar het is samen met ons uitgegroeid tot iets groters. Daar hebben we ook inkijk gekregen in hoe de adel soms echt te werk gaat, ook al presenteren ze iets anders aan het volk. Het simpele feit dat het gewone volk amper toegang tot educatie heeft is wat de volksuniversiteit wilde verbeteren en waar ook ik en mijn vrienden hard aan werkten toen het duidelijk werd dat er veel meer moest veranderen.'

'De volksuniversiteit?' herhaalde Imané verbaast en keek de vrouw geïntegreerd aan. Als klein meisje had ze altijd willen leren, maar ze had nooit de kans gekregen om naar plekken te reizen waar ze kon studeren voor een vak. Toen haar vader al haar geld verloor was het vrij duidelijk dat ze op de boerderij zou blijven wonen, maar haar zuster leek daar geknipter voor te zijn dan zij. Het was haar zus geweest die had gezegd dat ze de wereld in moest trekken om haar eigen dromen achterna te gaan, al was ze nog niet veel verder komen dan de Zuidelijke hoofdstad. 'Dat klinkt als een interessante plek, daar kunnen ze hier in het Zuiden nog wel iets van leren.' Zodra er meer educatie beschikbaar werd voor het volk, zou de afstand tussen de adel en het volk ook verkleind worden. 'Is het niet mogelijk om instanties als dat op te zetten in andere steden zoals Lorath of Myr?' vroeg ze nieuwsgierig. Ze wist zeker dat er genoeg mensen waren die meer dan blij zouden zijn met een volksuniversiteit hier in Lorath.

Reihan knikte. 'Dat is ook het plan. Maar we hebben er zoveel meer mensen voor nodig. Het vergt nogal wat tijd én geld. Er is materiaal nodig, boeken en perkament, en dat is niet goedkoop. En dan moeten we nog leermeesters vinden die bereid zijn het gewone volk onder de hand te nemen.' Zuchtend leunde Reihan naar achteren. Het was echt veel werk en ze hadden nog niet helemaal uitgevogeld hoe ze er een goed begin aan konden maken. 'We weten dat er reizende septas en septons rond gaan die al een uitstekend systeem hebben om van ongeletterdheid af te komen, maar het gaat niet verder dan dat en bovendien zijn zij slechts pionnen van de adel en het geloof om mensen voor hen te winnen. Maar het moet om het winnen van steun gaan, het gaat over het breken van de monopolie van kennis dat de rijke adel nu heeft.' Rei had haar vuisten gebald op tafel liggen en keek Imané met een dringende blik aan. Als de vrouw voor haar niet af geschrokken raakte door de felle houding die zij aan nam, dan wist ze in ieder geval zeker dat ze een goede aanwinst had in haar.

'Iedere verandering moet ergens klein beginnen, niet waar?' Natuurlijk was het einddoel groot, maar al konden ze iets kleins opzetten, dat was tenminste de eerste stap en als er leermeesters in Evenfall waren die de mensen lessen wilde geven, moesten er vast ook leermeesters in Lorath zijn die er hetzelfde over dachten. Bij haar volgende woorden knikte Imané enkel. 'Daar heb je gelijk in, al kunnen we dat ook tot ons voordeel gebruiken. Van de ongeletterdheid afkomen is de eerste stap om mensen educatie te geven. Het zou de universiteit een hoop minder tijd kosten als de mensen al een basis hebben van lezen en schrijven. Het is misschien niet ideaal, maar het is iets?' Imané was iemand die altijd had geleerd om in oplossingen te denken en niet in problemen. Natuurlijk waren de rondreizende Septon's en Septa's niet het ideaal wat ze hier voor ogen hadden, maar het was zeker geen verkeerd begin. 'En wat als we beginnen zonder die leermeesters? Ik weet dat we dan nog steeds materiaal en een locatie nodig hebben om lessen te geven, maar- ik kan ook lezen en schrijven. Ik zou het geen probleem vinden om kleinschalig te beginnen met het geven van lessen.'

Rei keek de vrouw met priemende ogen aan. Ze klonk precies zoals enkele van haar vrienden die ook vonden dat er veel baat was bij de kleine dingen. Zelf had ze haar oog op grotere dingen op meer indrukwekkende systeem veranderingen. Bovendien wilde ze absoluut niet verder bouwen op een systeem dat gemaakt was door de adel. 'We zouden nooit samenwerken met de septas en septons, behalve als ze hun loyaliteit aan de adel en hun geloof afzweren. Onderwijs moet onafhankelijk zijn. Anders gaat het indoctrineren van de jonge generatie wel erg makkelijk. Je ziet het nu al. Wat krijgen de kinderen die ze leren lezen en schrijven te doen? Juist, ze lezen fabeltjes over de koningen van Tarth. Verhalen die hen idealiseren en tot helden maken. Zoiets kan niet.' Reihan wuifde naar de serveerster om nog een rondje bier te bestellen en maakte vervolgens haar eigen mok leeg om die aan de kant te schuiven en op de volgende te wachten. Geïnteresseerd keek ze naar Imané toen ze haar praktische voorstel deed. 'Daar zijn we ondertussen mee bezig. We hebben al wat materiaal. Dat heb ik mee genomen vanuit Evenfall. En ik ben druk bezig met het vinden van een klaslokaal. Maar we hebben nog geen vrijwilligers,' vertelde Reihan met een glimlach. 'Wat is je ervaring?'

'Natuurlijk moet onderwijs onafhankelijk zijn, maar we kunnen niet heel Tarth veranderen in één nacht.' merkte Imané droogjes op en sloeg haar armen over elkaar. 'Ik snap dat Tarth pas echt kan verbeteren als we grote veranderingen aanbrengen, maar hoe kunnen we grote veranderingen maken als we niet eerst bij de kleine dingen beginnen?' Ze snapte dat Reihan het graag groots wilde aanpakken, maar door klein te beginnen bouwde ze een hoop op wat hen later zou kunnen helpen. 'Ik heb nog nooit lesgegeven, maar ik kan lezen en schrijven. Ik heb het geleerd in ons dorp, van de moeder van één van mijn buurmeisjes. Ik ben zeker bereid om het anderen te leren. Geef maar een dag en tijd en ik sta klaar, ik hoef er niets voor terug- tenminste, niet in de vorm van een geldbedrag of iets dergelijks. Het enige wat ik wil is een plek in jullie beweging, de kans om veranderingen te maken in dit verrotte- maar hopelijk nog niet verdoemde - land.'

Reihan voelde haar kaken op elkaar klemmen terwijl Imané verder sprak. Ze snapte heel goed dat de vrouw met deze argumenten kwam, maar ze waren leeg en zonder enige onderbouwing. Ze had hier al uren over gediscussieerd en zij bracht het maar zo simpel? Echter liet ze het aan zich voorbij gaan. Zij was degene die de mogelijkheid had gehad om er uitvoerig over te discussiëren en alle mogelijkheden te bekijken. Wie was zij dan om Imané hard tegen te praten? Misschien kon ze haar wat teksten geven, wat boeken. 'Oké. Dat is dan geregeld. Ik zorg dat ik dat lokaal heb en verspreid het woord. En in ruil krijg je een plek in de beweging.' Ze knikte en zocht naar een stuk perkament en haar houtskool om snel er wat op te krabbelen. 'Het zou fijn zijn als ik je naam had. En wellicht waar ik je kan contacteren. Ik zal niet heel lang in het Zuiden meer zijn, maar ik wil dan niet het contact geheel verliezen.' Ze schoof het papier naar Imané toe en overhandigde haar het stukje houtskool.

Imané pakte het houtskool van haar over en begon wat te krabbelen. De plek waar ze momenteel verbleef was niet moeilijk te vinden. Ze had voor de aankomende tijd een kamer in een van de herbergen in de stad gehuurd, tot ze misschien iets permanents kon vinden. 'Hier,' Ze schoof het perkament terug naar Reihan en pakte haar mok vast om het laatste beetje bier op te drinken. 'Als je mogelijke brieven naar de herberg stuurt, komen ze altijd wel bij mij aan.' vertelde ze en knikte. 'Ik zal zelf wel wat reclame maken hier onder de mensen, vooral in de kleine dorpen om Lorath heen verspreidt het woord zich snel. Ik heb wellicht al een paar kandidaten die geïnteresseerd zijn in lessen.' Imané schoof haar lege mok aan de kant en stond op. 'Al moet ik er weer vandoor, ik was niet van plan om zo lang hier rond te blijven hangen en ik had nog beloofd langs te gaan bij mijn vader.' vertelde ze, terwijl ze haar mantel pakte en deze weer omsloeg. 'Reihan, het was me een genoegen je te ontmoeten. Als je me nodig hebt, je weet waar je me kan vinden.'